Битолската богословија функционираше од 1923 до 1941 година, што значи дека работеше 18 години.

Беше основана од Српската православна црква како богословско училиште за идни православни свештеници и теолози, особено за оние од териториите на тогашното Кралство СХС (Југославија).

По 1941 година, со почетокот на Втората светска војна и окупацијата на Македонија, богословијата престанала да постои.

Дел од старата болница и битолската Богословија,сега празна зграда во срцето на градот сопственост на МПЦ.

Значајни личности кои излегле од Битолската богословија

Иако богословијата работела релативно кратко, од неа излегле голем број значајни духовници и теолози. Најпознати се:

1. Свети Јован Шангајски и Санфранциски (1896–1966)

Студирал во богословијата во Битола во периодот 1919–1924.

Подоцна станал епископ и познат православен мисионер во Шангај, Европа и САД.

Канонизиран е за светител од Руската православна црква, познат по своите чуда.

2. Свети Николај Велимировиќ (1881–1956)

Иако не бил ученик во Битолската богословија, тој бил еден од главните професори и духовни водачи во неа.

Голем православен теолог и беседник, наречен „Српскиот Златоуст“.

Подоцна станал епископ на Охрид и Жича.

3. Јустин Поповиќ (1894–1979)

Бил еден од најголемите српски теолози на 20 век.

Студирал богословие и пишувал за духовниот живот и православната догма.

Денес е почитуван како Свети Јустин Ќелиски.

4. Василиј Костиќ (1907–1978)

Истакнат српски теолог и професор.

Напишал голем број книги за православната теологија.

5. Многу други идни свештеници, монаси и богослови

Богословијата била расадник на кадри кои подоцна служеле во Македонија, Србија, Црна Гора, Грција и Руската дијаспора.

Некои од нив останале во црковната служба, додека други се занимавале со наука и публицистика.

Заклучок

Битолската богословија имала релативно кратко постоење (18 години), но дала огромен духовен и интелектуален придонес за православието. Од неа излегле идни светители, епископи, теолози и мисионери кои имале значајно влијание врз православната вера ширум светот.

Најпознатите личности поврзани со неа се Свети Јован Шангајски, Свети Николај Велимировиќ и Свети Јустин Поповиќ.

Св. Јован Шангајски

Текст од непознат извор, доколку некој знае слободно нека ни испрати. Благодарност до Михајло Домазетовски.